Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), znane również jako gościec stawowy, to przewlekła choroba autoimmunologiczna, która początkowo atakuje małe i średnie stawy rąk i nóg, a z czasem może prowadzić do poważnych zmian ogólnoustrojowych. Choroba ta dotyka około 1% populacji, częściej kobiety niż mężczyzn, a jej pierwsze objawy najczęściej pojawiają się między 30. a 50. rokiem życia.
Charakterystyczne objawy RZS
RZS rozwija się podstępnie, a jego pierwsze symptomy mogą być łatwo przeoczone:
- Poranna sztywność stawów – trwająca ponad 30 minut, która zmniejsza się w ciągu dnia
- Symetryczne zapalenie stawów – najczęściej dotyczące nadgarstków, stawów śródręczno-paliczkowych i międzypaliczkowych bliższych
- Ból i obrzęk stawów – nasilający się podczas ruchu i ustępujący w spoczynku
- Guzki reumatoidalne – podskórne zgrubienia, najczęściej w okolicy łokci
- Objawy ogólne – zmęczenie, stany podgorączkowe, utrata apetytu i masy ciała
Nowoczesna diagnostyka
Wczesne rozpoznanie RZS jest kluczowe dla skutecznego leczenia i zapobiegania nieodwracalnym zmianom stawowym:
- Badania laboratoryjne – oznaczenie czynnika reumatoidalnego (RF), przeciwciał przeciw cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi (anty-CCP), OB, CRP
- Badania obrazowe – RTG stawów, USG, rezonans magnetyczny (MRI)
- Badanie płynu stawowego – w przypadkach wątpliwych diagnostycznie
Dzięki postępom w diagnostyce, RZS można rozpoznać znacznie wcześniej niż kiedyś, co daje szansę na szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia i zahamowanie postępu choroby.
Leczenie RZS wymaga kompleksowego podejścia, obejmującego farmakoterapię, rehabilitację i edukację pacjenta. Nowoczesne metody leczenia, w tym leki biologiczne, dają nadzieję na skuteczne kontrolowanie choroby i zapobieganie niepełnosprawności.